چرا در دیوان حافظ اشعار متوسط و حتی ضعیف هم دیده می شود.؟

بحث این هفته ما در ارسباران، ادامه بررسی سبک عراقی و بحث در مورد حافظ بود و در آنجا در مورد اشکال در بعضی از ابیات اشعار حافظ و علت وجود بعضی از اشعار ضعیف در دیوان او صحبت شد که خلاصه آن را در اینجا می آورم:
همه ی ما می دانیم که حافظ شاعری است که در مورد آوردن واژه‌ها، ترکیب‌‌ها و ساختار اشعارش بسیار استادانه عمل کرده است اما چگونه بعضی عیب و ایراد ها وارد غزلیاتش شده است؟
بی شک نمی توان گفت که تمام غزلیات او در اوج هستند. در دیوان حافظ اشعار متوسط و حتی ضعیف هم دیده می شود. آیا به راستی او قادر نبوده که بهتر از این بسراید؟
برای پبدا کردن پاسخ این پرسش، باید ابتدا به این سوال جواب داد که خود حافظ چقدر در گزینش اشعارش نقش داشته است؟
می دانیم که بعد از فوت حافظ همشاگردی او محمد گل اندام به جمع آوری اشعار او که به صورت پراکنده بود، اقدام می کند.
خوب و بد، ریز و درشت را می نویسد و به عنوان مجموعه‌ی اشعار حافظ معرفی می کند، با این توضیح به راحتی می توان دریافت که اگر خود حافظ اقدام به این کار می کرد، بعضی از غزلهایی که امروز در دیوان او وجود دارند، اصلا به دیوان او راه نمی یافتند و اشکالاتی را که در بعضی از ابیاتش وجود دارد - مثل اشکال قافیه‌ی غزل معروف"صلاح کار کجا و من خراب کجا           ببین تفاوت ره از کجاست تا به کجا"- اصلاح می کرد.در نتیجه حافظ فرصت نداشته که به اصلاح بعضی از ابیاتش بپردازد و اگر فرشته مرگ به او مجال می داد بی شک ما شاهد اوج های بیشتری در آسمان دیوانش می بودیم...

بی آسمان چشم تو شاعر نمیشدم...

این غزل مدتها  در ذهنم سرگردان بود و در انتظار بیت پایانی‌اش بسر می برد، تا اینکه بلاخره بیت پایانی هم آمد، تقدیم به تو که زیباترین دلیل سرودنی...

ای ســـرزمیـــــن بکـر نگاه تو دیـــدنی
ای ناز چشــــــم‌های نجیبت خـریدنی

امشب بیــــا غزل غزل از عاشـقی بگو
ای بیت بیت،‌قنـــــــد لبانت چشـیدنی

آدم نشست پای گنـاهش،‌ چرا که دید
لبخند مهربان تو سیبـی است چیدنی

ای دستهات فـــرصت آغاز عاشـــــقی
تو حس خوب و ساده‌ی صبح رسیدنی

بی آسمان چشم تو شاعر نمی‌شدم
بی تو نه شــعر بود و نه شوق پریدنی