از کودتای 1332تا 1340

سلام

 با ادامه ادوار شعر فارسی درخدمت شما هستم امیدوارم که مفیده بوده باشد . شما هم که برای اولین بار است به این‏وبلاگ سر می زنید می توانید مطالب گذشته را مطالعه کنید .واقعا نمی خواهم برای این کار تبلیغ کنم ولی این پستهای کوتاه هرکدام خلاصه دهها صفحه مطلب در مورد تاریخ ادبیات معاصر است و فکر می کنم که برای هر ایرانی باذوق وفرهیخته لازم است ادبیات دوره خود و تحولات آن را بشناسد و از آن اگاه باشد.به هرحال …

در این دوره یعنی سالهای بین 1332 تا 1340چهره هایی مطرح هستند که دردوره قبل تازه کار بودند ودر این مرحله به پختگی رسیدند.اخوان ثالث ، شاملو ،نادر پور،مشیری ،هوشنگ ابتهاج ،سیاوش کسرایی ، نیما، محمد زهری،حسن هنرمندی و فروغ فرخزاد (تجربه های خام و اولیه او در این دوره است)شاعران این دوره هستند.

توللی ،گلچین ،خانلری ،نصرت رحمانی وشاهرودی هنوز فعالیت دارند.

در این دروه رمانتیسم دوره قبل به تکامل می رسد وافسانه نیما نشانه این تکامل است.صدای سمبولیسم اجتماعی نیز درشعر زمستان اخوان ثالث به گوش می رسد :

سلامت را نمی خواهند پاسخ گفت سرها در گریبان است

و دیگر صدای احمد شاملواست که می گوید :

نازلی بهار خنده زد و ارغوان شکفت

در خانه زیرپنجره گل داد یاس پیر

تاثیر اشعار فروغ فرخزاد را هم نمی توان برشعرای دیگر منکر شد:

گنه کردم گناهی پر زلذت…

نصرت رحانی هم در همین مایه هامی سراید وشاید برفروغ از این جهت تقدم داشته باشد.

مساله مرگ ،مساله ترس و ناامیدی بر شعر این دوره حاکم است:

ابرهای همه عالم شب وروز

در دلم می گریند

در نتیجه همین حس مضمون پناه بردن به افیون ومیخانه ومستی و گریز از مبارزه به وجود می آید.یکی از دلایل رواج این اندیشه شکست 28 مرداد بود . در این جو مرگ و ناامیدی این مضامین رواج یافت و خیلی از شاعران این نسل در غبار گم شدند

ادامه دارد…

از شهریور 1320 تا کودتای 28 مرداد 1332

سلام

امیدوارم که جمعه خوبی رو پشت سرگذاشته وهفته بهتری در پیش رو داشته باشید .خیلی دوست دارم بدانم که این سلسله مباحث چقدر به درد دوستان عزیز می خورد ! البته بنده براین باورم که باید این دوره بسیار خلاصه را به اتمام برسانم ولی برای موضوعات بعدی می خواهم نظر شما را بدانم که محور مطالب چه باشد بهتر است؟پس با نظریات خود بنده را راهنمایی بفرمایید.

حالا با اجازه شما میریم سراغ ادامه بحث :

از شهریور 1320 تا کودتای 28 مرداد 1332

چهره های مطرح این دوره نیما ، خانلری ، گلچین معانی ،توللی ، افراشته ، حمیدی ،بهار،منوچهر شیبانی ،شهریار، کسرایی ، رحمانی ، شاملو ، شاهرودی ونادر پورهستند.

در این دوره – به غیر از اشعار آخرین شاعر بزرگ کلاسیک ادب فارسی ملک الشعرای بهار- سه موضوع مطرح است:

اول ادبیات کارگری :

افراشته من معتقدم شعر نسازی

حیف از ادبیات که شد مسخره بازی

بنویس که بیمار شده مرد کمینه

افتاده مریضخانه گرفته سل سینه!

دوم اشعار عاشقانه ای که در دوره رضا شاهی شروع شده بود به صورت رقیق تر و خالص تر ادامه دارد.

در نیمه های شامگهان آن زمان که ماه

زرد وشکسته می دمد از طرف خاوران

استاده در سیاهی شب مریم سپید

آرام و سرگران

سوم موضوع سمبولیسم اجتماعی نیما است که دیگر رنگ رمانتیک ندارد وکاملا اجتماعی وسیاسی است.

در تمام طول شب

کاین سیاه سالخورد انبوه دندانهاش می ریزد

در این میان نوعی شعر اجتماعی خطابی هم وجود دارد که بهترین نمونه آن در مجموعه شعر شبگیر سایه (هوشنگ ابتهاج ) دیده می شود:

دیرست گالیا!

هنگام بوسه وغزل عاشقانه نیست

هرچیز رنگ آتش و خون دارد این زمان

هنگامه رهایی لب ها و دستهاست

این فرش هفت رنگ که پامال رقص تست

از خون و زندگانی انسان گرفته رنگ...

در این میان شعرهای عاشقانه سنتی شهریار ،حمیدی وعماد خراسانی وجود دارد که با تمام حرمتی که باید برای ایشان قائل شد زیاد قابل طرح نیستند. در این بین شاید موفق ترین شعر عقاب خانلری باشد با اینکه خود او از چهره های برجسته تجدد ادبی در این سال هاست.

ادامه دارد...