تاب و تحمل شوق دیدارت را ندارم!

  سلام

شاید بارها و بارها این بیت از غزل مشهور سعدی به مطلع« بگذار تا مقابل روی تو بگذریم      دزدیده در شمایل خوب تو بنگریم» را شنیده باشیم که

شوق است در جدایی و جور است در نظر
هم جور به که طاقت شوقت نیاوریم

و به راحتی از کنار آن عبور کرده باشیم اما می خواهم عمیقتر به آن بنگریم.سعدی در این بیت می فرماید:وقتی از یکدیگرفاصله داریم شوق دیدار تو را دارم و وقتی به تو می رسم مورد ستم و نامهربانی ات قرار می‌گیرم اما برای من ظلم و ستم تو بهتر است چرا که تاب و تحمل شوق دیدارت را ندارم!

واقعا چطورمی توان اینگونه معنی را در کمترین واژگان آورد و طوری وانمود کرد که شاعر از یار به بدترین حالت ممکن- که جور و ستم باشد-  قانع است اما در اصل با کمی دقت می فهمیم که وصال یار را با زیرکی و ظرافت خاصی طلب می کند! این زیرکی سعدی در بکاربردن مفاهیم را در کمتر شاعری می توان یافت و به همین دلیل است که شعر سعدی سهل و ممتنع است ،یعنی آسان به نظر می آید اما نمی توان آن را تقلید  کرد، حتی حافظ با آن همه غزلهای زیبا و متعالی در این مورد و موارد مشابه نمی تواند مانند سعدی سخن بگوید وبی جهت نیست که سعدی لقب افصح المتکلمین را به خود اختصاص داده است.متاسفانه همین سهل و ممتنع بودن غزلیات سعدی و زیبایی های نهفته در آن - که به چشم همه نمی آید - باعث شده که مردم حتی زبان او را کمتر بشناسند و او را فقط با بوستان وگلستان و حد اکثر با چند غزل که در دوره تحصیلات ابتدایی، راهنمایی و متوسطه خوانده اند ارزیابی کنند و کمتر به سرغ اشعار ناب او- که واقعا شاهکارهای ادب پارسی است – بروند.