ایراد بر غزل حافظ

 سلام

بعضی نداشتن وحدت موضوع در غزل حافظ را به نوعی ایراد می دانند وبر او خرده می گیرند که غزل او از نظر محور عمودی ضعیف است وابیات از نظرمعنا به هم وابستگی ندارند و غزل این وآن را مثال می آورند که :ببین وحدت موضوع دارد!!

باید گفت که این عزیزان حق دارند اینگونه بیندیشند چرا که به این نکته توجه ندارند که او در این سنت شکنی تعمد داشته است.

غزل سنتی مانند جویباری آرام است(البته به استثنای غزلیات مولانا) که از سرچشمه مشخصی به راه می افتد و پس از طی مسیری معلوم به سرانجام پیش بینی شده ای می رسد.حافظ برای بیان آنهمه که در سینه داشت باید از وزن و قالب حداکثر استفاده را می کرد اما غزل سنتی به این گونه گنجایش تمامی اندیشه های رنگارنگ او را نداشت.برای رسیدن به این منظور وحدت موضوعی غزل را کنار گذاشت و بیت را واحد تام و تمام قرار داد در صورتی که پیش از او غزل واحد کامل شعر نوع خود بود.غزل پیش از حافظ تنها یک بیت الغزل داشت و او با این کار همه ابیات را یه بیت الغزل تبدیل  کرد:

شعر حافظ همه بیت الغزل معرفت است

آفرین برنفس دلکش ولطف سخنش

البته باید گفت که حافظ در این کار از سنت عمومی تبعیت کرده است چرا که مردم عادی هم یک مصرع ناب و پر معنی را می گیرند و به صورت ضرب المثل ورد زبان می سازند.

بعد از حافظ وبه خصوص در اشعار صائب وبقیه شعرای سبک هندی استقلال بیت رواج یافت تا جایی که یکی  از ویژگی های سبک هندی همین استقلال بیت و وابسته نبودن آن به ابیات پیشین وپسین آن است.